Bądź mądrym Mikołajem

Pierwsza zasada - dziecko musi wyczekiwać i pragnąć prezentu. Niezależnie od tego, co kupisz, do końca powinna to być dla niego tajemnica i niespodzianka. Możesz podsycać ciekawość dziecka opowieściami i rozmowami o Mikołaju – sprawi to, że ten czas będzie dla malucha naprawdę wyjątkowy.

- Oczekiwanie w niepewności rozwija dziecięcą wyobraźnię i uczy doceniania, tego, co dostają - mówi Albina Pudłowska, pedagog specjalny z Poradni Psychologiczno–Pedagogicznej nr 1 w Chełmie. - Nie zabieraj tego dziecku, idąc na łatwiznę i kupując po prostu wskazaną przez nie rzecz, w dodatku niezależnie od tego, czy było grzeczne, czy nie - dodaje. Doradza też, aby zamiast kupować wiele prezentów, złożyć się całą rodziną na jeden większy. Wtedy będzie to dla dziecka coś naprawdę wyjątkowego, co zapamięta na długo. - Tak naprawdę im mniej zabawek, tym dla dziecka lepiej. Łatwiej mu wtedy wybrać jedną, do której naprawdę się przywiąże - podkreśla pedagog.

Dobieraj zabawki do wieku dziecka

Zawsze sprawdzaj na etykiecie, dla dziecka, w jakim wieku przeznaczona jest zabawka. Każdy etap rozwoju dziecka rządzi się swoimi prawami i potrzebami, i na każdym z nich maluch powinien nabywać i ćwiczyć określone umiejętności. Zabawka nie może być "wyzwaniem" dla dziecka. Jej zadaniem jest zachęcanie dziecka do zabawy – właśnie przez nią uczy się ono najlepiej i najskuteczniej. Nie próbuj "przyspieszać" tego procesu zabawkami kupowanymi "na wyrost". Mogą one tylko zniechęcić malucha do bawienia się. W dodatku zabawki dla starszych dzieci mogą zawierać małe elementy, które są bardzo niebezpieczne dla maluchów.

Dla 2-3 latków pani Albina poleca przede wszystkim zabawki rozwijające wyobraźnię, koordynację i zdolności manipulacyjne dzieci, np. proste drewniane "wkładanki" i układanki. Z kolei sztywne kolorowe książeczki z prostymi wierszykami, pozytywki i zabawki dźwiękowe pomogą trenować uwagę i pamięć słuchową u dzieci w tym wieku. Dzieci powyżej trzech lat mogą już bawić się prostymi klockami – jednak lepsze od Lego będą takie zwykłe, drewniane.

- Tak naprawdę im prostsze zabawki, tym lepsze – mówi pani Albina – takie zabawki pozostawiają dziecku najwięcej miejsca na wyobraźnię. Bardzo ważne jest, aby zachęcać dziecko do opowiadania o tym, co właśnie zbudowało - dodaje.

Z kolei dla 3-5 latków dobrymi prezentami będą już prostsze planszówki, niezbyt skomplikowane gry logiczne czy zabawki konstrukcyjne. Uczą one skupiania uwagi, myślenia przyczynowo–skutkowego, a gry z elementem rywalizacji pomagają rozwijać sferę emocjonalną dzieci w tym wieku. O ile od dziecka dziecko obcowało wcześniej z książkami, to w wieku 7-8 lat jest już gotowe do tego, aby czytać samodzielnie. Wtedy książka będzie dla niego świetnym prezentem. Przy jej wyborze zwracaj jednak uwagę zarówno na treść, jak i na ilustracje - w przypadku lękowych dzieci mroczne i straszne obrazki i historie nie są wskazane. Dobrym pomysłem są książki tworzące całe serie – dzieci mają więcej czasu, aby związać się emocjonalnie z bohaterami i przechodzić razem z nimi kolejne etapy rozwoju i przygody. Bardziej skomplikowane puzzle czy zestawy Lego są to świetne prezenty, ale już dla nieco starszych dzieci – takich w wieku 9-10 lat. Można im też kupować edukacyjne gry komputerowe (historyczne, językowe, matematyczne), ale tylko wtedy, gdy dziecko nie jest uzależnione od smartfona czy komputera.

Kupuj dla dziecka, a nie dla siebie

- Pamiętaj, że zabawka ma być prezentem dla dziecka, a nie dla Ciebie – przestrzega pedagog. - Nie kupuj więc dziecku skomplikowanej kolejki tylko dlatego, że sam chciałbyś się taką pobawić. Trzeba pozwolić dziecku bawić tym, czego potrzebuje - nawet jeśli jest to miś, a ono ma już 10 lat lub jest chłopcem, a lubi się czasem pobawić garnkami czy lalkami. Nie zakładaj po prostu z góry, że każda dziewczynka ucieszy się z różowej tiary i lalki, a chłopiec z zestawu samochodów czy plastikowego pistoletu. Może on woli bawić się w mistrza kuchni, a ona w lekarkę lub astronautkę? Zabawki mają rozwijać zainteresowania dziecka, a nie sztucznie je kreować, zgodnie z ambicjami rodziców. Po prostu obserwuj dziecko i to, co lubi robić. Jeśli kupujesz prezent dla dziecka z rodziny, możesz podpytać o radę jego rodziców. Prezent dopasowany do zainteresowań dziecka, na pewno sprawi mu większą frajdę, niż kolejna generyczna zabawka z supermarketu.

Kieruj się głową, a nie reklamą

Reklamy bezpośrednio nakłaniające dzieci do kupna towarów są prawnie zakazane. Jednak linia pomiędzy zabronionym nakłanianiem a promowaniem jest bardzo cienka. Dzieci mają przecież wiele okazji, aby natknąć się na spoty, gazetki czy ulotki, na których znajdą mnóstwo kolorowych rzeczy wyprodukowanych z myślą o nich. Jednak to ty decydujesz o tym, jaki produkt trafi do dziecka. Bądź świadomym konsumentem - nie ulegaj reklamom, modzie czy namowom dziecka.

- Zabawka nie może być tylko po to, aby ją mieć. Ona ma rozwijać świat dziecka. Ma cieszyć, a nie być markowa – pani Albina zdecydowanie odradza kierowanie się aktualną modą czy reklamą przy wyborze zabawek. Według niej zabawki i zabawy dobrze znane nam z własnego dzieciństwa dobrze sprawdzą się także dla maluchów w dzisiejszych czasach. Dlatego nie zawsze warto "gonić" za nowościami i zabawkową modą. Jeśli podejrzewasz, że dana zabawka może mieć negatywny wpływ na Twoje dziecko lub po prostu Cię na nią nie stać - nie kupuj jej. Wytłumacz jednak dziecku, dlaczego tak robisz, inaczej pozostanie niepocieszone i rozżalone.

Baw się ekologicznie

Jest rzecz, o której być może wielu Mikołajów czasem zapomina, a jest dość istotna dla przyszłości obdarowywanych dzieci. Chcąc sprawić dziecku radość, pamiętaj, że prędzej czy później kupiona przez ciebie zabawka nieuchronnie trafi... na śmietnik. Tylko od Ciebie zależy, czy stamtąd będzie mogła trafić do recyklingu. Wybieraj takie zabawki, które mają szansę na "drugie życie". Najlepsze są zabawki drewniane, nielakierowane. Nie dość, że ekologiczne to też niezwykle trwałe. Ale nawet kupując produkty plastikowe, sprawdź na etykiecie jakość tworzywa i to, czy nadaje się do recyklingu. Naprawdę nie warto kupować zabawek z najtańszych materiałów, które zatruwają środowisko. Pomyśl o maluchu, który taką zabawką będzie obdarowany. Czy naprawdę chcesz przyczyniać się do zanieczyszczenia planety, na której to dziecko będzie żyło już jako nastoletnia czy dorosła osoba? Zrób mu prosty prezent "na przyszłość" i zadbaj o czyste środowisko dla niego. To może być najlepsze, co mu dasz.

Lepiej wybierz pomarańcze

Dzieci mogą być trochę "niepocieszone", ale lepiej dla nich, jeśli zamiast słodyczy Mikołaj do paczki wrzuci im owoce. Żeby nie były rozczarowane, wybierz takie, których jeszcze nigdy nie próbowały lub takie dobrze im znane podaj w nietypowy sposób, np. orzechy w pokolorowanych łupinach, ładnie zapakowane suszone owoce. Możesz też samodzielnie przygotować dla maluchów różne słodkości, ale takie bez cukru. W internecie znajdziesz mnóstwo pomysłów na nie. Pamiętaj, że nadmiar cukru negatywnie wpływa nie tylko na stan uzębienia czy wygląd dziecka, ale też na jego zachowanie – może powodować u niego wahania nastrojów, apatię i rozdrażnienie. Nie są to emocje, które sprzyjają budowaniu świątecznego nastroju - i dzieci i rodziców.

Kupuj odpowiedzialnie

Oprócz tworzywa, z którego została wykonana dana zabawka, na etykiecie warto sprawdzić także jej pochodzenie. Chcesz wspierać lokalny biznes? "Głosuj portfelem" i wybieraj zabawki wyprodukowane w Polsce. Jeśli dobrze się rozejrzysz, znajdziesz nawet takie, które powstały w twoim mieście. Rękodzieło jest znów w modzie, więc są już miejsca, w których znajdziesz zabawki i produkty dla dzieci robione ręcznie, produkowane na indywidualne zamówienie. Zależy Ci na dobrej jakości zabawek i na tym, aby powstawały w dobrych warunkach? Zawsze sprawdzaj producentów i miejsce pochodzenia zabawki. W razie potrzeby łatwiej będzie Ci także taką zabawkę zareklamować.

Prezenty bezcenne

Wybierając prezent czy zabawkę, zwróć przede wszystkim uwagę na to, czy można się nią bawić wspólnie. Tak, aby stworzyć dziecku okazję do korzystania ze swoich zabawek nie tylko samodzielnie, ale np. razem z rodzeństwem, przyjaciółmi czy rodziną. Nawet książkę można dziecku poczytać, zamiast skazywać je na samodzielną lekturę. Uwaga i poświęcony mu czas jest tym, czego dziecko oczekuje od rodziców najbardziej i jest dla niego największym prezentem - podkreśla pani Albina. Bez nich, nawet ze stosem zabawek pod ręką, dziecko nie będzie rozwijało się prawidłowo. Nie zapominaj o tym w mikołajkowym zakupowym szale.